Poręczenie majątkowe przez niektórych nazywane także potocznie „kaucją” jest jednym z bardziej skutecznych środków zapobiegawczych, które w praktyce często zastępuje tymczasowe aresztowanie, o którym pisaliśmy szczegółowo tutaj. 

Czym jest i jaką rolę pełni poręczenie majątkowe? Kiedy można je zastosować w praktyce? Jaka jest procedura ustalania jego wysokości i jak wygląda procedura wpłaty? Kto może go udzielić?  Czy i jak można odzyskać wpłacone środki? Postaramy się udzielić odpowiedzi na tak zadane pytania właśnie w tym wpisie.

Czym jest poręczenie majątkowe i jakie są jego rodzaje?

Poręczenie majątkowe jako środek zapobiegawczy w postępowaniu karnym ma za zadanie uniemożliwić  Podejrzanemu lub Oskarżonemu utrudnianie postępowania przy jednoczesnym pozostawieniu tej osoby na wolności w czasie trwającego postępowania, bowiem poręczenie majątkowe ma charakter nieizolacyjny. Poręczenie ma gwarantować, iż Podejrzany nie ucieknie do czasu zakończenia postępowania karnego, a także w inny bezprawny sposób nie będzie wpływał na jego bieg. Może także służyć zapobieżeniu dokonania przez Podejrzanego nowego, ciężkiego przestępstwa.

Poręczenie może zostać udzielone w różnej formie – pieniężnej (w formie gotówkowej bądź przelewu bankowego),  papierów wartościowych (jak np. weksel, akcja, obligacja), zastawu (na ruchomościach oraz nieruchomościach) bądź hipoteki. Podejrzany ma możliwość wyboru rodzaju poręczenia majątkowego, jednak stosowny organ prowadzący postępowanie karne może nie wyrazić zgody na określony rodzaj z uwagi na fakt, iż jego zdaniem poręczenie złożone w takiej formie nie zabezpieczy prawidłowego biegu postępowania karnego.

W praktyce najczęściej wybieranym rodzajem poręczenia majątkowe jest wpłata określonej sumy pieniędzy, z uwagi na prostotę tego rozwiązania oraz stosunkowo niewielką formalizację jaka wiąże się z jego złożeniem.

Jak ustalana jest wysokość poręczenia majątkowego?

Należy wskazać, iż nie ma minimalnej ani maksymalnej wysokości poręczenia majątkowego. Kwota poręczenia winna być dla Podejrzanego oraz jego najbliższych relatywnie „dotkliwa”, aby ewentualna utrata środków pieniężnych zniechęcała Podejrzanego do utrudniania postępowania, aczkolwiek osiągalna w realiach danej sprawy. Jednak głównymi kryteriami, jakimi kieruje się Organ ustanawiający poręczenie majątkowe są –  charakter popełnionego czynu oraz wysokość poniesionej szkody.

Kto może złożyć poręczenie majątkowe i jak wygląda procedura jego złożenia?

Poręczenie majątkowe może złożyć sam Podejrzany lub inna osoba, w tym pochodząca z jego rodziny oraz spoza niej. W pierwszej kolejności stosowny organ musi jednak wydać odpowiednie postanowienie, w którym określi wysokość, rodzaj poręczenia majątkowego oraz warunki jego złożenia w tym czas na jego realizację (okoliczność ta jest bardzo ważna w szczególności w przypadku poręczenia składanego w miejsce tymczasowego aresztowania).

Po wpłacie poręczenia majątkowego należy przejść przez etap protokolarnego przyjęcia poręczenia co w praktyce oznacza, iż osoba udzielająca poręczenia winna podpisać protokół, w którym wskazane będą jej dane osobowe, adresowe, źródło środków pieniężnych oraz stosowne pouczenia.

Należny także podkreślić, iż jeśli osobą udzielającą poręczenia majątkowego nie jest sam Podejrzany, organ prowadzący postępowanie każdorazowo informuje poręczyciela o terminie czynności na jakie stawić się ma Podejrzany. Takie rozwiązanie ma na celu zapewnienie realnego wpływu poręczyciela na postawę Podejrzanego, z uwagi na fakt, iż w przypadku braku realizacji nałożonych na Podejrzanego obowiązków, poręczenie może ulec przepadkowi.

Czy, kiedy i jak odzyskać wpłacone poręczenie?

Wiemy już, że udzielony przedmiot poręczenia można utracić, jednak wskazać należy, iż poręczenie majątkowe w praktyce obowiązuje do rozpoczęcia stosowania kary wobec Podejrzanego, co jednak nie jest regułą. Organ może także zmienić postanowienie o jego stosowaniu w takcie toczącego się postępowania – uchylić jego stosowanie i dokonać zwrotu lub zamienić na inny środek zapobiegawczy.  Jeśli jednak do tego nie dojdzie, po zakończeniu postępowania należy zwrócić się do organu, który zastosował poręczenie majątkowe, aby ten podjął stosowne czynności celem jego zwrotu.

#poręczenie majątkowe #prawo karne  #adwokat  #pomoc prawna #kancelariasg #katowice